Cmentarz Żołnierzy Włoskich

Na naszych warszawskich cmentarzach spoczywa wiele ofiar wojen i starć militarnych; wielu żołnierzy, także innych narodowości. Rosjanie i Niemcy – to oczywiste, tu nierzadko żyli i tu ginęli. Ale to, że mamy też w Warszawie cmentarz poświęcony włoskim żołnierzom – to już jest mniej oczywiste.

Założono go z inicjatywy włoskiego rządu, by godnie pochować żołnierzy, którzy ginęli w walkach i w obozach jenieckich w trakcie I Wojny Światowej na terenach polskich. Cmentarz założono na Bielanach, na przedpolu Fortu I i otworzono oficjalnie w 1926. Komórką odpowiedzialną za projekt było Biuro Techniczne Komisariatu Głównego do Spraw Cmentarzy Wojskowych w Rzymie. Biuro zapewniło też materiały: kamienie na nagrobki i elementy ogrodzenia, które zostały sprowadzone z Włoch. Na cmentarz wiodła monumentalna brama na kształt łuku triumfalnego. Spoczęło tu wtedy 868 żołnierzy. 
 
W międzywojniu, kiedy stosunki polsko-włoskie był bardzo dobre, oficjalne wizyty przedstawicieli włoskiego rządu zahaczały także o ten cmentarz na peryferiach miasta. W latach trzydziestych cmentarz odwiedzili n.p. DinoGrandi (podsekretarz stanu rządu Mussoliniego), czy Galeazzo Ciano (minister spraw zagranicznych).

Dzięki oddaleniu od miasta, cmentarz nie ucierpiał na skutek działań wojennych, natomiast „wzbogacił” się o pochówki 1415 obywateli włoskich, ofiar obozów zagłady lub obozów jenieckich. Ich pogrzeby odbyły się w latach 1957-67.
W 1970 roku przeprowadzono remont cmentarza i zlikwidowano dotychczasową bramę, którą zdążył już nadgryźć ząb czasu. Na jej miejscu stanęła kuta brama, którą znamy dziś.
 

Większość grobów to identyczne żołnierskie nagrobki i tylko pod ścianami można znaleźć pojedyncze groby, których oprawa odznacza się indywidualnością.

Tuż przy wejściu po prawej znajduje się tablica z nazwiskami ofiar drugiej wojny światowej.

Na końcu alei głównej widoczna są ściany z napisami:

"Włochy swoim poległym żołnierzom, którzy spoczywają w polskiej ziemi".

"Pamiętaj i zadumaj się nad naszym poświęceniem”.

Obok znajduje się ołtarz / sarkofag z krzyżem oraz napisem „Pro Patria defuncti in terra fideli requiescunt" (łac.: „Polegli za Ojczyznę spoczywają wiernie w ziemi"”) - niewidoczne na moich zdjęciach.
Znajdziemy tu też ścianę z nazwami miejscowości, z których pochodzą szczątki poległych.

Prezentowane zdjęcia zrobiłam w pewien czerwcowy weekend 2019. Cmentarz jest otwarty w godzinach 10-17, jednak wiele osób tu chyba nie przychodzi. Kiedy wychodziłam, podeszła jakaś pani z córką – dzięki mnie zorientowała się, że można wejść :) a mieszka w okolicy.